Thị trường ôtô Việt Nam - kể cả nhập khẩu lẫn sản xuất trong nước - đã trải qua năm 2008 với những cơn nóng lạnh bất thường.

Đặc biệt, giai đoạn khó khăn nhất kể từ giữa năm đã và đang đẩy nhiều doanh nghiệp đến trước bờ vực phá sản.

Tuy nhiên, theo Tổng giám đốc Hyundai Việt Nam, ông Hà Minh Tuấn, nếu coi những thăng trầm của thị trường ôtô trong thời gian qua là một cuộc “thử lửa”, thì đó sẽ là bài học lớn đem lại thành công cho ngành ôtô sau này. Những khó khăn tại thị trường ôtô thời gian qua là rất lớn, nhưng không thể che lấp được những tiềm năng lớn về dài hạn.

Đúng là thị trường đã trải qua những cơn sốt nóng lạnh bất thường, vậy theo ông, những điểm bất thường đó là gì?

Là một nhà nhập khẩu nên tôi chỉ xin nói đến thị trường ôtô nhập khẩu. Chúng ta biết rằng nửa đầu năm 2008 thị trường ôtô đã rất sôi động. Điều đó dẫn đến tình trạng hàng loạt salon ôtô nhập khẩu mọc lên nhằm tranh thủ cơ hội kinh doanh.

Giai đoạn đó, trong khi người dân phải xếp hàng, thậm chí phải đút lót để mua xe sản xuất trong nước thì giới kinh doanh xe nhập khẩu lấy ngay điều đó làm lợi thế cho mình bằng nguồn hàng dồi dào.

Tuy nhiên, việc Chính phủ điều chỉnh thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc liên tục sau đó đã tạo nên một bước ngoặt lớn tại thị trường. Giá xe tăng vọt, thị trường suy giảm, lượng xe tồn đọng lớn chưa từng có, hàng loạt salon phải đóng cửa…

Trong “cơn bão” đó, các nhà phân phối chính thức như Euro Auto, Porsche hay Hyundai Việt Nam bị “lung lay” đến cỡ nào, thưa ông?

Chúng tôi vấp phải nhiều khó khăn chứ, vì thách thức là thách thức chung mà.

Rõ ràng việc thuế suất thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc tăng liên tục trong vòng hai tháng từ mức 60% lên 83% khiến giá ôtô nhập khẩu tăng cao. Tiếp đến là lệ phí trước bạ ôtô tăng gấp đôi (từ 5% lên 10%), rồi thuế tiêu thụ đặc biệt cũng được sửa đổi để chuẩn bị tăng thì ai cũng gặp phải khó khăn.

Phải nói là những cú “phanh gấp” này đã khiến thị trường ôtô chao đảo, giảm sút nghiêm trọng. Có những giai đoạn thị trường gần như đóng băng, sản phẩm ứ đọng, khó khăn tưởng như khó có thể vượt qua nổi.

Tất nhiên cũng có sự khác biệt. Trong giai đoạn thị trường sôi động, các công ty thương mại chính là đối thủ cạnh tranh lớn của chúng tôi. Tuy nhiên, trong giai đoạn khó khăn thì những lợi thế của chúng tôi cũng là rất lớn.

Là nhà phân phối chính thức, chúng tôi luôn được hưởng các chính sách ưu đãi về bảo hành, bảo dưỡng, các chương trình hỗ trợ, khuyến mãi và đặc biệt là chúng tôi có hệ thống bán hàng và sau bán hàng tốt nên chúng tôi có thể đứng vững. Vì vậy, sau một năm có mặt tại thị trường, riêng Hyundai chúng tôi đã có gần 4.000 khách hàng.

Mặc dù giai đoạn khó khăn nhất của thị trường đã đi qua nhưng theo nhiều chuyên gia, các doanh nghiệp ôtô vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn. Theo ông, các nhà phân phối chính thức phải giải quyết khó khăn đó thế nào?

Tôi nghĩ rằng không chỉ Hyundai Việt Nam mà cả các nhà phân phối chính thức khác đều có những giải pháp, cách thức không khác nhau nhiều lắm để giải quyết khó khăn.

Riêng với Hyundai Việt Nam, chúng tôi tập trung các hoạt động chăm sóc khách hàng và đa dạng hóa sản phẩm. Ví dụ trong xu thế xã hội hóa các hoạt động khám chữa bệnh, nhu cầu xe vận chuyển cấp cứu bệnh nhân rất lớn trong khi dòng xe này sản xuất trong nước đang bị thu hẹp, nhập khẩu thì chưa có doanh nghiệp nào thực hiện. Vì vậy chúng tôi đã lựa chọn và nhập khẩu các dòng xe Grand Starex cứu thương. Với ưu thế về chất lượng, giá cả, tính tiện dụng, sản phẩm này được Bộ Y tế và các bệnh viện đánh giá cao, lựa chọn sử dụng.

Cũng tương tự như vậy là dòng xe Grand Starex chở tiền. Cùng với việc tiếp tục lựa chọn cung cấp cho thị trường sản phẩm ôtô du lịch hợp lý, chất lượng cao, chúng tôi sẽ tiếp tục lựa chọn và cung cấp các sản phẩm xe chuyên dùng khác như xe phục vụ lực lượng quốc phòng, xe cứu hỏa, xe phục vụ môi trường...

Ngoài ra, chúng tôi phải nghiên cứu kỹ nhu cầu của người dân và khả năng thị trường đối với từng dòng xe để lựa chọn sản phẩm phân phối. Chẳng hạn, chúng tôi đã nhắm đúng nhu cầu sử dụng xe đa dụng của người dân và đã rất thành công với mẫu xe Santa Fe. Một ví dụ khác, mẫu xe hạng nhỏ Getz cũng đã gặt hái những thành công lớn tại phân khúc xe bình dân. Còn tại phân khúc xe cao cấp, chúng tôi cũng đưa ra hai mẫu xe Veracruz và Azera…

Hiện nay nhiều nhà nhập khẩu và sản xuất trong nước đang tung ra những chương trình giảm giá, khuyến mãi nhằm thúc đẩy bán hàng dịp cuối năm, nhưng hình như Hyundai Việt Nam không quan tâm lắm đến biện pháp kích cầu này. Vì sao vậy?

Việc giảm giá xe cũng tốt và thực tế chúng tôi cũng có những đợt giảm giá. Đơn cử như dịp Hyundai là nhà tài trợ chính thức cho giải bóng đá Euro 2008 chúng tôi đã có đợt giảm giá đặc biệt với mức giảm khá lớn từ 2.000-2.500 USD/xe tùy loại.

Sở dĩ thời điểm này chúng tôi chưa đưa ra chương trình giảm giá bởi thực tế điều kiện thực dẫn đến giảm giá xe của chúng tôi chưa có. Do đó, thay vì tìm cách bán cho được sản phẩm trong từng thời điểm cụ thể, chúng tôi sẽ nhắm đến mục tiêu dài hạn. Đó là việc lựa chọn và cung cấp sản phẩm chất lượng cao, phụ tùng sửa chữa thay thế chính hãng và chế độ bảo hành, bảo dưỡng thường xuyên cũng như chương trình khuyến mãi đặc biệt.

Mặc dù hiện tại chúng tôi không tiến hành giảm giá nhưng thực tế khách hàng vẫn được hưởng lợi lớn với các chương trình kiểm tra toàn bộ xe miễn phí trên thiết bị chuyên dụng, thay dầu máy miễn phí và tư vấn các kỹ năng sử dụng xe, hỗ trợ khách hàng 1 năm phí bảo hiểm toàn bộ xe, cứu hộ miễn phí trong vòng 100 km...

Ông đánh giá thế nào về thị trường ôtô thời gian tới?

Có lẽ lãnh đạo nhiều doanh nghiệp ôtô khác cũng sẽ nghĩ giống như tôi, là thị trường ôtô Việt Nam có tiềm năng rất lớn cho dù những khó khăn hiện tại có thể khiến nhiều người, nhiều doanh nghiệp nản lòng.

Chẳng thế mà không chỉ chúng tôi mà nhiều nhà nhập khẩu khác vẫn đang mở rộng hoạt động kinh doanh của mình. Ví dụ như Nissan, thực tế họ đã có mặt tại Việt Nam hơn một năm qua bởi đại diện phân phối là công ty Motorcare và ngay đầu tháng 12, họ đã cho ra mắt liên doanh của mình. Với liên doanh này, họ sẽ mở rộng hoạt động phân phối và về lâu dài, họ cũng tính đến phương án sản xuất trong nước.

Vậy Hyundai Việt Nam có tính đến phương án đó?

Chúng tôi cũng đang xem xét tính khả thi của việc sản xuất xe trong nước và chúng tôi cũng đang lập các kế hoạch. Nếu các điều kiện khách quan và chủ quan cho phép thì khả năng tiến chúng tôi tiến hành sản xuất trong nước là hoàn toàn có thể.