Có nhiều nguyên nhân gây ra cháy xe như chập mạch điện, va chạm giữa các thiết bị, vật dụng (để trên xe) trong quá trình xe lưu thông qua hầm. Nhưng theo tôi, một nguyên nhân khách quan gây ra các vụ cháy là do lượng khí thải ra trong đường hầm tại một thời điểm nhất định nào đó quá lớn (hầu hết là xe chở quá tải gây ra). Đặc biệt có rất nhiều phương tiện quá cũ kỹ nên khi vận hành động cơ thải cả những nhiên liệu chưa được đốt cháy hết ra ngoài môi trường.

Thêm vào đó, nhiệt độ bên trong đường hầm luôn ở mức cao do xe qua lại liên tục, đã có thời điểm nhiệt độ bên trong đường hầm cao hơn bên ngoài 100C. Khi các yếu tố này kết hợp lại thì rất dễ gây cháy phương tiện.

Một chiếc xe khách bốc cháy trong hầm Hải Vân vào tháng 9-2008. Rất may không ai bị thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn nói trên - Ảnh: Đ.Nam

* Như vậy chứng tỏ hệ thống thông gió của đường hầm hoạt động không hiệu quả?

- Trước khi đưa vào vận hành, các thông số của hệ thống thông gió hầm Hải Vân đã được Hội đồng nghiệm thu nhà nước kiểm định và thông qua. Cơ chế vận hành của hệ thống thông gió hầm Hải Vân là lấy khí sạch từ cửa hầm bắc (Thừa Thiên - Huế) thổi qua cửa hầm nam (Đà Nẵng), trong khi đó theo thống kê của Hamadeco, các vụ cháy hầu hết đều xảy ra ở phía cửa nam. Như vậy, đoạn hầm phía nam là khu vực chịu áp lực khí thải lớn nhất.

Nhưng nếu tăng tốc độ gió lên vượt mức cho phép (tối đa 11m/s) để đường hầm được thông thoáng hơn thì lại vi phạm quy trình vận hành của thiết bị, điều này là không được phép.

* Nghĩa là hệ thống thông gió đã vận hành hết công suất?

- Hoàn toàn chính xác. Theo thiết kế ban đầu, hầm Hải Vân có sức lưu thông đến 15.000 lượt xe/ngày đêm. Hiện tại lưu lượng xe qua hầm dù chỉ mới đạt bình quân 4.200 xe/ngày đêm (khoảng 38%) nhưng các thông số của hệ thống thông gió đường hầm đã phải vận hành hết 100% công suất.

Điều đó đang nói lên một vấn đề hết sức lo ngại: hầu hết các phương tiện đang lưu thông đều không đạt tiêu chuẩn về khí thải, trong khi hầm Hải Vân được thiết kế và vận hành theo tiêu chuẩn châu Âu về khí thải.

* Như vậy trong một vài năm tới khi lượng xe qua hầm tăng cao thì bài toán “xe cháy” sẽ được giải quyết như thế nào?

- Hiện Hamadeco đã tính đến phương án xử lý vấn đề này. Trong một vài tháng tới, chúng tôi sẽ ban hành và ra quy định về tốc độ chạy xe trong hầm. Cụ thể: tối đa không quá 70 km/giờ và tối thiểu không dưới 40 km/giờ. Tất cả phương tiện chạy dưới 40 km/giờ đều bị xử phạt (lâu nay Hamadeco chỉ xử phạt xe chạy dưới 25 km/giờ). Ngay cả việc chạy không đúng khoảng cách 50m giữa hai xe lâu nay chưa xử phạt thì sắp tới sẽ xử phạt.

Ngoài ra, nếu phát hiện xe nào không đạt tiêu chuẩn có thể chúng tôi cũng không cho qua hầm.

ĐĂNG NAM - Tuổi Trẻ