Vừa qua, một số doanh nghiệp bảo hiểm trong nước đã cùng ký một thỏa thuận nâng mức phí tiêu chuẩn bảo hiểm vật chất xe cơ giới.

Kể từ đầu tháng 10/2008, mức phí tiêu chuẩn bảo hiểm vật chất với ôtô đã tăng từ 1,3% lên 1,56% một năm (chưa tính 10% thuế VAT). Ngoài ra, các loại ô tô kinh doanh vận tải hàng hoá có mức phí hàng năm tăng là 1,83%; vận tải hành khách liên tỉnh là 2,97%... Riêng phí bảo hiểm taxi có mức tăng mạnh nhất , tới 3,95%.

Theo Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam, tình trạng cạnh tranh hạ phí bảo hiểm để giành giật dịch vụ đã diễn ra liên tục trong thời gian qua. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp bảo hiểm phải chấp nhận tất cả rủi ro về mình, đồng thời làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp khác.

Bên cạnh đó, mức phí bảo hiểm mà các doanh nghiệp đang áp dụng  tồn tại từ năm 1995 đến nay, trong khi giá cả đã thay đổi nhiều, mức phí cũ không còn phù hợp, dẫn đến nhiều doanh nghiệp bảo hiểm gặp rủi ro cao, không đủ tiền bồi thường cho khách hàng.

Theo các doanh nghiệp bảo hiểm, trong thời gian qua chi phí sơn dùng để sơn thân, vỏ ôtô đã tăng thêm 25%, nhiều loại phụ tùng thay thế đã tăng tới 40%. Có những doanh nghiệp nhận hợp đồng bảo hiểm xe cơ giới đã phải đến bù với mức 250% so với số tiền nhận bảo hiểm vì vậy nhiều doanh nghiệp  thua lỗ. Việc nâng phí bảo hiểm là điều cần thiết để đảm bảo các doanh nghiệp bảo hiểm có đủ khả năng chi trả trong bối cảnh tỷ lệ bồi thường cao, lạm phát gia tăng...

Ông Đinh Quang Tấn, Trưởng phòng Bảo hiểm xe cơ giới Công ty Bảo hiểm Bảo Việt cho biết,  mức phí bảo hiểm tiêu chuẩn vật chất với  xe cơ giới tăng từ 1,3% lên 1,56%, tính ra phí bảo hiểm tăng thêm 15% so với mức cũ, trong khi riêng năm  2008 lạm phát trên 20% như vậy  mức phí này tăng không phải là cao và cũng chỉ đảm bảo để các doanh nghiệp bảo hiểm hạn chế bớt rủi ro.

Theo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, trong 9 tháng năm 2008, toàn thị trường đã giải quyết bồi thường 3.018 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường là 37%, nghiệp vụ có tỷ lệ bồi thường cao nhất là bảo hiểm xe cơ giới 51,6%.

Cái khó của kẻ mua

Người bán có lý lẽ của mình nhưng người mua dịch vụ cũng có vô vàn cái khó khi giá dịch vụ tăng lên.

Theo tính toán, với mức phí bảo hiểm tăng như trên thì các khách hàng  sử dụng xe cho mục đích cá nhân chịu mức tăng thấp nhất. Hiện nay mức phí bảo hiểm vật chất với ôtô giao động trong khoảng 1,1%-1,7% tuỳ từng doanh nghiệp. Với những khách hàng đang chịu mức phí thấp (dưới 1,3%) sẽ có mức tăng  từ 1,25 triệu đồng đến 4,5 triệu đồng/ xe/năm ( với những xe có giá trị khoảng 500 triệu đồng trở xuống) Còn với những xe có giá trị lớn thì mức phí bảo hiểm cũng cao hơn từ 2,5 triệu đồng đến 9 triệu đồng/xe/năm.

Với các doanh nghiệp taxi thì mức phí phải chịu sẽ tăng cao nhất. Ông Đinh Văn Sáu, Chủ tịch HĐQT Công ty Taxi Hương lúa cho biết,  trước đây mức phí bảo hiểm với xe taxi của công ty này chỉ là 1,1%/năm. Với những xe có giá trị bảo hiểm 200 triệu đồng chỉ phải chi trả 2,2 triệu đồng/năm, nay tăng lên đến 3,95% thì chi phí cho khoản bảo hiểm này của xe sẽ lên đến gần 8 riệu đồng/năm chưa kể thuế VAT. Đấy là những xe có giá trị bảo hiểm thấp, còn những xe có giá trị bảo hiểm cao khoảng 500 triệu đồng thì chi phí này còn tăng cao hơn nhiều.

Ông Trần Quốc Khải, Chủ nhiệm Hợp tác xã Taxi Nội Bài  cũng cho biết trước đây phí bảo hiểm vật chất với ôtô taxi  của hợp tác xã 1 năm chỉ ở mức 1,5%. Một chiếc xe khi đó chỉ phải trả từ 3 - 4 triệu đồng/năm, nay tăng lên 3,95% thì mỗi chiếc xe tăng lên trên 10 triệu đồng/năm. Cộng cả phí bảo hiểm khác như bảo hiểm trách nhiệm với người thứ 3, người trên xe, thì mỗi chiếc xe phải chi tổng cộng 12 triệu đồng tiền bảo hiểm/ năm, tức là 1 triệu đồng/tháng.

"Với mức phí tăng như vậy, công việc kinh doanh của sẽ rất khó khăn"- ông Khải than phiền.

Theo các doanh nghiệp bảo hiểm, họ  phải nâng phí với taxi lên cao là do độ rủi ro cao.Theo thống kê, thời gian qua lượng taxi  va quệt chiếm số lượng lớn  và các doanh nghiệp bảo hiểm đã bị thua lỗ khi bảo hiểm vật chất với xe taxi.

Nhưng không chỉ có các doanh nghiệp kinh doanh taxi mà các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách, hàng hoá cũng than phiền về mức phí bảo hiểm mới.

Với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách, mức phí bảo hiểm vật chất thân xe trước đây từ 1,5% - 2,5% thì nay sẽ phải chịu mức 2,97%. Công ty TNHH thương mại và dịch vụ du lịch Hoàng Mai ( Thanh Xuân Trung - Thanh Xuân - Hà Nội) cho biết hiện đang sở hữu 1 số xe khách hiệu Hyundai 45 chỗ nhập khẩu để chở khách du lịch. Trị giá mỗi chiếc xe khoảng 1 tỷ đồng. Mức phí bảo hiểm trước đây họ chi trả chỉ 2%, nay tăng lên 2,97% tức là mỗi chiếc xe sẽ phải trả thêm gần 10 triệu đồng/năm. Với 5 chiếc xe như vậy mỗi năm mất thêm gần 50 triệu đồng, đây là mức tăng không hề nhỏ.

Còn với xe tải thì các loại xe có tải trọng nhẹ, cỡ 1,25 tấn trở xuống lại chịu ảnh hưởng nhiều hơn so với xe tải nặng. Xe tải nhẹ trước đây thường có mức phí bảo hiểm từ1,3%-1,5%, nay phải tăng lên 1,83%, trong khi các xe tải nặng mức phí bảo hiểm đều từ 1,9% đến 3,8% nên có lẽ sẽ ít thay đổi. Theo tính toán của một khách hàng sở hữu xe tải 1,25 tấn thì mức phí bảo hiểm vật chất xe mà họ phải chi thêm ít nhất cũng là 1triệu đồng/năm.

Xung đột

Nhiều doanh nghiệp kinh doanh vận tải đã phản ứng với việc tăng phí bảo hiểm bằng cách không mua bảo hiểm vật chất với xe ôtô.

"Chúng tôi đã ngừng hoàn toàn việc mua bảo hiểm vật chất xe ôtô với taxi Nội Bài" - ông Trần Quốc Khải nói.

"Taxi Hương lúa sẽ tự thành lập 1quỹ phòng chống rủi ro và các thành viên đóng tiền để tự bảo hiểm cho rủi ro của chính mình. Tính ra thì chi phí này rẻ bằng nửa so với mua bảo hiểm của các DN bảo hiểm, ông Đinh Văn Sáu cho hay.

Công ty TNHH Hoàng Mai cũng khẳng định không mua bảo hiểm vật chất với ôtô chở khách du lịch của họ khi hợp đồng bảo hiểm hết hạn.

Đại diện Hiệp hội Taxi Hà Nội, ông Đỗ Quốc Bình cũng cho rằng  việc các DN bảo hiểm liên kết với nhau nâng mức phí bảo hiểm với ôtô lên cao đang ảnh hưởng trực tiếp đến các khách hàng và sự hợp tác này có dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh.

"Chúng tôi đang đợi kết quả điều tra từ Cục cạnh tranh của Bộ Công Thương về vấn đề này"- ông Bình cho hay.

Việc tăng phí bảo hiểm vật chất với ôtô có nguy cơ sẽ khiến nhiều khách hàng từ bỏ ý định mua bảo hiểm. Hiện bảo hiểm vật chất xe cơ giới là bảo hiểm tự nguyện và số lượng khách hàng tham gia vốn đã rất ít.

Theo thống kê của Bảo Việt thì chỉ có khoảng 30% số ôtô hiện đang lưu hành  có mua bảo hiểm  vật chất xe cơ giới. Thống kê của một số doanh nghiệp khác cho thấy con số này cao nhất cũng chỉ ở mức 55%.

Tuy nhiên theo số liệu  của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, doanh số của nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới trong năm 2007 đạt gần 2.500 tỷ đồng, còn 9 tháng đầu năm 2008, toàn thị trường bảo hiểm phi nhân thọ đạt doanh thu 8.020 tỷ đồng thì  riêng bảo hiểm xe cơ giới  chiếm 2.391 tỷ đồng (29,8%).

Trong 9 tháng năm 2008, toàn thị trường đã giải quyết bồi thường 3.018 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường là 37%, nghiệp vụ có tỷ lệ bồi thường cao nhất là bảo hiểm xe cơ giới 51,6%.

• Trần Thuỷ - VNN