Bắt đầu từ 2/4, quyết định tăng thuế nhập khẩu đối với ôtô nhập khẩu nguyên chiếc bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, giá xe nhập khẩu của các DN, nhà phân phối sẽ đồng loạt tăng khoảng từ 5 -15%. Như nhận định của hầu hết các nhà nhập khẩu phân phối thì điều đó là đương nhiên vì nếu không tăng phải chịu lỗ. Tuy nhiên, điều mà họ quan tâm hơn là việc tăng giá sẽ làm cho sức cạnh tranh của xe nhập so với xe lắp ráp trong nước giảm mạnh.

Chưa dừng lại ở đó. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ tài chính rà soát một số nhóm mặt hàng thiết yếu, trong đó đặc biệt lưu tâm đến ôtô nhập khẩu nguyên chiếc, linh kiện ôtô, xe máy để tăng thuế nhập khẩu...

Sẽ tiếp tục tăng

Nhiều chuyên gia và DN dự đoán, nếu không có gì thay đổi thì sẽ có hai trường hợp xảy ra. Thứ nhất, tiếp tục tăng thuế nhập khẩu đối với ôtô nguyên chiếc lên khoảng 5 - 10%. Trong trường hợp này, chắc chắn giá xe nhập khẩu tiếp tục tăng thêm lần thứ hai. Tuy nhiên tăng bao nhiêu, tăng tương đương với mức thuế hay thấp hơn sẽ tuỳ thuộc vào tính toán của từng DN nhập khẩu, phân phối. Lý giải điều này, ông Huỳnh Dư An - TGĐ Euro Auto, nhà nhập khẩu và phân phối độc quyền sản phẩm BMW tại Việt Nam cho biết: Chắc chắn chúng tôi phải tăng giá vì không tăng thì đương nhiên lỗ. Nhưng, nếu tăng giá bán thì số lượng sẽ giảm rất nhiều. Hiện tại đầu vào của ngành ôtô nói chung cũng chẳng khác gì các mặt hàng khác là đều tăng và tăng cao, nhưng giá bán thì vẫn vậy. Mục đích là để duy trì sản lượng. Chỉ trong trường hợp thuế tăng chúng tôi mới tăng giá. Nếu không tăng thì sẽ phải đóng cửa. Nhưng tăng bao nhiêu thì tuỳ thuộc vào từng DN. Chắc chắn sẽ có những DN vì cố gắng duy trì sản lượng ở một mức nào đó, họ chỉ tăng một phần, chứ không tăng tương đương. Trường hợp này theo dự đoán là dễ diễn ra. Việc giảm thuế tới ba lần trong năm ngoái là chuyện bình thường thì việc tăng thuế hai, ba lần trong năm nay cũng bình thường như vậy, miễn sao phù hợp với lộ trình đã cam kết. Vấn đề là các DN nhập khẩu sẽ gặp nhiều khó khăn, người tiêu dùng khó lựa chọn.

Trường hợp thứ hai, nếu thuế nhập khẩu nguyên chiếc và linh kiện lắp ráp đều tăng thì chắc chắn giá xe sẽ đồng loạt tăng. Xe nhập khẩu hay xe lắp ráp đều như nhau.

Khó cho tất cả

Giá cả hàng loạt mặt hàng trong thời gian qua đều đã tăng cao. Tuy nhiên, giá các loại ôtô chưa có gì thay đổi so với truớc (trừ việc tăng thuế nhập khẩu nguyên chiếc có hiệu lực từ 2/4, bắt buộc các DN phải tăng giá bán). Nếu trường hợp thuế linh kiện nhập khẩu tăng thì theo nhận xét của một DN lắp ráp trong nước việc tăng giá bán hay không phụ thuộc vào tính toán của từng liên doanh, không phải ai cũng giống nhau. Đại diện này lý giải: giá bán ôtô phụ thuộc vào thị trường, vào quy mô của nó. Nhiều khi, có thể thuế thấp, đầu vào thấp nhưng giá bán vẫn cao hoặc ngược lại thuế cao, đầu vào cao nhưng giá bán có khi lại thấp. Mặt khác, những liên doanh bán được số lượng xe lớn thì chưa chắc họ đã tăng giá, hoặc tăng thấp nếu thuế nhập khẩu linh kiện tăng. Ngược lại, những liên doanh có sản lượng bán hàng thấp thì không thể không tăng để bù đắp, do chi phí đầu vào (bao gồm cả thuế) tăng.

Cũng có ý kiến cho rằng, hiện có một số liên doanh đã được nhập khẩu xe nguyên chiếc và một số khác vẫn đang đề nghị và việc tăng thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc là nhằm "nhắc nhở" các liên doanh hãy "chú tâm hơn" đến việc lắp ráp, đầu tư trong nước. Điều này có thể hợp lý, nhưng trước mắt, người tiêu dùng đang chịu thiệt khi nhu cầu tậu xe nhập khẩu vẫn tăng, nhưng giá lại tăng.

Nói chung, nếu thuế nhập khẩu ôtô hay thuế nhập khẩu linh kiện tăng thì đều khó cho tất cả: Khó cho thị trường, khó cho DN và khó cho người tiêu dùng. Bên cạnh đó, nếu tăng thuế nhập khẩu có thể góp phần giảm, kiểm soát lạm phát, hạn chế ùn tắc giao thông... nhưng dẫn dến giá xe tăng. Mà giá xe tăng cũng đồng nghĩa với việc góp phần làm tăng chỉ số giá tiêu dùng vốn đang quá cao. Nhu cầu mua xe, nhất là xe nhập khẩu vẫn đang tăng. Tuy nhiên, để ổn định thị trường xe nói riêng và thị trường nói chung, tạo cơ sở vững chắc cho những kế hoạch dầu tư vào ngành công nghiệp này thì việc điều chỉnh thuế, theo ý kiến của nhiều DN (cả nhập khẩu lẫn lắp ráp), các chuyên gia cần phải có lộ trình cụ thể và lâu dài.

Linh Anh - DDDN